Voor alles is een eerste keer. Vanmorgen was het blijkbaar tijd voor mijn eerste allonge. Dat is wel echt een moment natuurlijk. Het vraagt erom even stil te staan, de aanloop ernaartoe nog even te beschouwen, het moment even te gedenken, en uiteraard om op te zoeken wat een allonge nou weer in hemelsnaam is...
Allonge: verbintenissenrecht (overeenkomstenrecht) - Frans: soort bijlage die aan een schriftelijk stuk wordt gehecht. Bijv. deze ~ maakt na ondertekening door de verkrijger en de ondernemer integraal deel uit van de koop-/aannemingsovereenkomst. (JuridischWoordenboek.nl)
Sinds 2010 ben ik zelfstandige. Zzp-er, zeg maar. Hoewel ik wat uitstapjes heb gemaakt met een BV, en delen ook weer in loondienst, ben ik toch vooral voor eigen risico en rekening als ondernemer voor de IB in een eenmanszaak bezig. De "eenman" in eenmanszaak gaat trouwens over de eigendom van de onderneming, niet het aantal werkzame personen in die zaak. Dus niet iedere eenmanszaak is een zzp-er. En niet iedere zzp-er doet dat vanuit een eenmanszaak. De BV is ook een veel voorkomende bedrijfsvorm voor zzp-ers.
Wat is er nou precies gebeurd vanmorgen? Ik heb getekend dat de overeenkomst voor mijn activiteiten voor de VNG wordt overgezet naar een andere organisatie, zodat ik die klus kan blijven doen. Klinkt krom? Toch is het helemaal volgens het recht. En dat komt door de Wet DBA: Deregulering Beoordelen Arbeidsrelaties. En de crux zit hem in dat dereguleren. Ik weet niet precies waar er gedereguleerd wordt, maar als zelfstandige heb ik nog nooit zoveel moeten regelen.
Nog nooit zoveel moeten regelen als voor de wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties
In de basis ben ik het erg eens met de DBA: zzp-ers moeten beschermd worden. Tegen vervelende opdrachtgevers die ze tegen een hongerloontje risicoloos inhuren en zo van alle gedoe af zijn, en ook tegen zichzelf: de afkorting zzp wordt vaak wat lacherig uitgelegd als zelfstandige zonder pensioen. Dat laatste is iets waartegen veel zzp-ers zich verzetten, maar hier ben ik wel overtuigd van het concept van verplichte verzekeringen en pensioenvoorziening. Anders komen we op termijn met een verarmde laag ouderen te zitten.
Maar er zijn ook zoveel zelfstandige professionals die hun zaken wél op orde hebben. Even bij mezelf houden. Ik heb een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ik bouw pensioen op. Ik betaal netjes mijn belastingen. En ik heb voldoende reserves opgebouwd (en bewust vastgehouden) om het in lastige tijden financieel uit te zingen. In het verleden was drie opdrachtgevers per jaar voldoende om aan te tonen dat ik écht zelfstandig was, en geen verkapt loondienstverband had. Dankzij de deregulering hoeft dat niet meer, maar nu... mag ik niet meer ingehuurd worden vanuit mijn eenmanszaak.
Met mij zijn er zo heel erg veel zelfstandig professionals. Vraag het bij iedere grote organisatie: heb je last van de wet DBA? En er komt een stortvloed aan issues over je heen. Organisaties die geen vaste formatieruimte hebben, maar het met projectgeld wel kunnen invullen. Die zijn helemaal niet op zoek naar vaste medewerkers. Dus wat zie je gebeuren? Een verloop van rechtstreekse inhuur van personen naar detacheringen. Want gedetacheerden zijn in dienst bij een andere organisatie, dus dan krijg je geen gedoe met deze regeltjes: die hebben daar dan een loondienstverband.
Gevolg? Er worden constructies bedacht om het tóch mogelijk te maken. Detacheerders nemen zelfstandigen aan voor de looptijd van hun overeenkomt. Mensen komen "in dienst" bij bevriende bedrijven om langs die weg gewoon hun opdracht uit te kunnen voeren. Dat gaat goed zo lang je in de happy flow zit, maar wat als het opeens minder gaat? En er worden BV's opgericht met andere aandeelhouders erbij, zodat je als zelfstandige toch zelfstandig kan blijven opereren, maar dan onder toezicht van anderen. Kortom, een eenvoudige situatie wordt aan alle kanten complexer gemaakt. Wordt het daar nou echt beter van?
Er zouden zoveel andere oplossingen denkbaar zijn geweest. De meest simpele zou een minimum uurloon zijn voor zelfstandigen: daarmee voorkom je de dubieuze praktijken van uitpersing van zzp-ers waar het vaak over gaat: de pakketbezorgers bijvoorbeeld. Die komen dan gewoon netjes in dienst en krijgen een CAO. Lijkt me prima. Boven een bepaald uurloon ben je zelfstandig, en is het je eigen verantwoordelijkheid. Dat voorkomt niet de zelfstandige zonder pensioen, maar als je dat minimale uurloon hoog genoeg legt krijg je in ieder geval alle kansen het goed te doen.
Voor mij is het duidelijk. Ik wil even echt niet meer in een vast dienstverband, en kies mijn opdrachten graag zelf uit. Ik besef me dat dat een luxe is, en ik maak daar graag gebruik van. Ik baal er wel een beetje van dat ik nu een enorme bak regelwerk erbij heb, met bijkomende "constructiekosten". Het lijkt me dat dat niet het beoogde doel van de wetgever was. Het is gewoon collateral damage. Detacheringsbureaus lachen zich natuurlijk helemaal een kriek: ze krijgen opeens een enorme hoeveelheid opdrachten in de schoot geworpen mét als de juiste persoon erop zonder er enige acquisitie voor te hoeven doen. En ook hiervan vraag ik me af of de wetgever dat bedoeld had.
Reacties
Een reactie posten